چکیده
لایحه اصلاحیه مصوبه «توسعه ساختمان سبز و معماری پایدار» که اخیرا در شورای شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته، گامی مهم در راستای تحقق اهداف زیستمحیطی، کاهش مصرف انرژی و ارتقای کیفیت ساختوساز شهری محسوب میشود. این لایحه با تمرکز بر تشویق سازندگان به رعایت استانداردهای ساختمان سبز و ارائه مشوقهای مالی و اداری، میتواند در صورت اجرا، به تحول مثبتی در صنعت ساختمان ایران منجر شود. از نکات برجسته لایحه، تخفیف تا سقف 3۰ درصدی در عوارض صدور پروانه برای پروژههایی است که موفق به دریافت نشان سبز میشوند، که میتواند مشوقی نه چندان کافی برای جذب سرمایهگذاران و سوق دادن پروژهها به سمت طراحی و ساخت پایدار باشد. معیارهای ارزیابی ساختمان سبز شامل سایت، کیفیت محیط خارج، بهرهوری انرژی، بهرهوری آب، مصالح و منابع، کیفیت محیط داخل، پسماند و مدیریت طراحی و ساخت میباشد.
در بعد سرمایهگذاری، لایحه با فراهمسازی استانداردهای مشخص، به کاهش ریسکهای ناشی از عدم قطعیت در بازار ساختوساز کمک میکند. همچنین، با توجه به بهرهوری انرژی بالاتر ساختمانهای سبز و جذابیت بیشتر آنها برای خریداران، این رویکرد میتواند بازده اقتصادی مناسبی برای سرمایهگذاران ایجاد کند. در کنار آن، سیاستهایی همچون کاهش مدت زمان صدور پروانه و افزایش شفافیت فرایندهای اداری، میتواند به کاهش بروکراسی مزمن موجود در صنعت ساختوساز کمک کرده و سرعت اجرای پروژهها را افزایش دهد. با این حال، لایحه در بخشهایی با چالشهای اجرایی و ساختاری نیز مواجه است. نخست، نبود مشارکت مستقیم بخش خصوصی در فرآیند سیاستگذاری و تصمیمگیری بهویژه در کمیته فنی و کمیسیون راهبری از جمله نقاط ضعف مهم است که میتواند موجب کاهش اثربخشی و مقبولیت اجرای آن در میان فعالان واقعی صنعت ساختمان شود. همچنین، کلی بودن برخی از بندهای لایحه و وابستگی اجرای آن به دستورالعملهای جزئیتر که هنوز تدوین نشدهاند، میتواند اجرای اصولی آن را با تأخیر یا ابهام مواجه کند. در کنار این مسائل، شرایط اقتصادی خاص کشور، شامل محدودیتهای ناشی از تحریمها، افزایش قیمت نهادههای ساختمانی، کمبود فناوریهای لازم برای ساختمانهای سبز و فقدان نیروی کار متخصص، از جمله موانع جدی در مسیر اجرای این لایحه هستند. همچنین، نبود دسترسی به اعتبارات بینالمللی و سرمایهگذاران خارجی نیز میتواند روند اجرای این پروژهها را کند سازد.
در نهایت، اگرچه چالشهایی در مسیر اجرای این لایحه وجود دارد، اما فرصتهای قابل توجهی نیز برای اصلاح فرآیند ساختوساز، ارتقاء بهرهوری انرژی، بهبود کیفیت زندگی شهری و جذب سرمایهگذاری پایدار در کشور فراهم آمده است. موفقیت این لایحه وابستگی مستقیم به نحوه اجرای آن، تدوین دستورالعملهای شفاف، فراهمسازی زیرساختهای فنی و حقوقی و بهویژه همکاری نزدیک میان نهادهای دولتی و بخش خصوصی دارد. در صورت تحقق این شرایط، لایحه میتواند به یکی از نقاط عطف صنعت ساختمان سبز در ایران تبدیل شود. همچنین پیشنهاد میگردد سطح مشوقها تا 90 درصد عوارض صدور پروانه افزایش یابد و از منابع ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر و ارتقای نظام مالی کشور این منابع تأمین و به شهرداریها بازگردد.
دیدگاهتان را بنویسید