چالشها و الزامات بهرهمندی از فناوریهای نوین صنعت ساختمان
چکیده گزارش
با وجود پیشرفتهای جهانی در حوزه فناوری ساختوساز، صنعت ساختمان در ایران همچنان با چالشهای متعددی در زمینه بهکارگیری و اجرای فناوریهای نوین مواجه است. در حالی که استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته مانند سازهها و مصالح نوین ، سیستمهای ساختوساز صنعتی و مدلسازی اطلاعات ساختمان، و استفاده از مصالح نوآورانه، میتواند بهرهوری، ایمنی و کیفیت ساخت را بهطور قابل توجهی افزایش دهد، اما محدودیتها مانع از تحقق کامل این ظرفیتها در ایران شده است. این گزارش با هدف بررسی وضعیت فعلی فناوریهای نوین در صنعت ساختوساز ایران، موانع موجود و در جهت ارائه راهکارهایی جهت تسهیل روند پذیرش این فناوریها انجام شده است. یافتههای گزارش نشان میدهد که علیرغم ظرفیتهای قابل توجه فناوریهای نوین ساختمان، موانع متعددی باعث جلوگیری از توسعه و بهرهگیری گسترده از این فناوریها در صنعت ساختمان ایران شدهاند. از جمله این موانع میتوان به هزینههای بالای سرمایهگذاری اولیه، نبود حمایتهای دولتی مؤثر، کمبود نیروی انسانی متخصص، ضعف در آموزش، و مشکلات ناشی از تحریمهای بینالمللی اشاره کرد. همچنین، بسیاری از شرکتهای متوسط در حوزه ساختمان، توانایی دسترسی به فناوریهای نوین را ندارند و ساختار قوانین و مقررات فعلی نیز با روشهای قدیمی همخوانی بیشتری دارد. پیچیدگی در اخذ مجوز برای استفاده از این فناوریها و نبود استانداردهای بهروز از جمله چالشهای قانونی و اجرایی محسوب میشوند. برای غلبه بر این موانع، اقدامات متعددی در سطوح مختلف مورد نیاز است. در راستای ترویج فناوریهای نوین در ساختوساز، قوانین و آییننامههایی مانند ماده 55 قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، لایحه برنامه هفتم توسعه و آییننامه حمایت از تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین در حوزه راه و شهرسازی تدوین شدهاند که با تأکید بر صنعتیسازی، ارتقاء بهرهوری انرژی و کاهش هزینههای ساخت، بستر قانونی نسبتاً مناسبی را فراهم کردهاند. با این حال، علیرغم پیشبینیهای حمایتی و مشوقهای متعدد، اجرای کامل و مؤثر این قوانین در عمل با چالشهایی همچون ضعف در زیرساختهای اجرایی، عدم هماهنگی نهادهای مسئول، و سرعت پایین فرآیندهای تسهیلاتی مواجه بوده و هنوز نتوانستهاند به شکل گسترده و تأثیرگذار در جریان اصلی ساختوساز کشور وارد شوند. در سطح جهانی، کشورهایی مانند ایالات متحده، بریتانیا، ژاپن و آلمان با بهرهگیری گسترده از فناوریهای نوین نظیر مدلسازی اطلاعات ساختمان، واقعیت افزوده و سازههای پیشساخته، توانستهاند کیفیت ساخت، بهرهوری و پایداری را بهطور قابل توجهی ارتقاء دهند. این کشورها با ایجاد زیرساختهای فناورانه، قوانین مشوق، و حمایت از نوآوری، مسیر موفقی در نهادینهسازی فناوریهای نوین در ساختوساز طی کردهاند.
اجرای مؤثر فناوریهای نوین ساختمان نیازمند هماهنگی میان نهادهای ذیربط، تدوین دستورالعملهای شفاف و قابل اجرا، و نظارت دقیق بر فرآیندهاست و بدون وجود سازوکارهای حمایتی و الزامآور، بهکارگیری فناوریهای نوین در صنعت ساختمان با موانع جدی مواجه خواهد بود. در همین راستا بهمنظور تسهیل بهرهگیری از فناوریهای نوین در صنعت ساختمان پیشنهاد های زیر ارائه میشود:
- ارائه مشوقهای مالیاتی، وامهای کمبهره و کمک هزینهها برای پروژههای با فناوری نوین
- تسریع در فرآیند صدور جواز ساختمانی با سادهسازی مراحل اداری
- تسریع در فرآیند تائید استاندارد فناوریهای نوین ساختمان به منظور استفاده سریعتر در پروژههای ساختمانی
- ایجاد سازوکار مالی و بانکی لازم برای حمایتهای مالی و اعتباری از روشها و تکنولوژیهای نوین در صنعت ساختمان جهت ایجاد انگیزه لازم برای پذیرش نوآوریها
دیدگاهتان را بنویسید